Viêm gan, men gan tăng cao, thường xuyên nổi mẩn ngứa, mụn nhọt được coi là “bệnh thời hiện đại” do lối sống sa đà, lạm dụng rượu bia, thực phẩm bẩn, bùng phát viêm gan virus B, C. Đứng trước thực trạng đó, nhiều người tự ý mua thuốc hay các loại TPCN bổ gan, giải độc gan về sử dụng, không theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, họ không biết đó chính là “con dao hai lưỡi” giết chết lá gan.
Dưỡng gan như dưỡng mệnh
Gan là bộ phận vô cùng quan trọng của cơ thể, là cơ quan duy nhất có thể ngăn chặn và chuyển hóa các chất độc từ bên ngoài vào cơ thể như thức ăn, khói, bụi, đồ uống độc hại như bia rượu… Thế nhưng khả năng giải độc của gan chỉ ở mức giới hạn. Nếu cơ thể tiếp xúc với quá nhiều chất độc hại, gan không thể chuyển hóa và đào thải hết độc tố ra bên ngoài. Những chất độc đó sẽ tích tụ lại trong cơ thể, gây tổn thương gan và các cơ quan khác… Khi đó, để cân bằng hoạt động chuyển hóa của gan, bảo vệ cơ thể, người ta cần phải giải độc gan. Giải độc gan cần thiết đối với những người có lá gan đang bị tổn thương, người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại, môi trường ô nhiễm, rượu bia…
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc bảo vệ nhu mô, tăng cường chức năng gan, tăng giải độc cho gan mà người tiêu dùng thường gọi là thuốc bổ gan. Trong đó được chia thành 2 loại: Nhóm hợp chất tổng hợp (cianidanol, essential, flumeciol, methionin…) và nhóm dược chất chiết xuất từ dược liệu, dược thảo (biphenyl dimethyl dicarboxylat, silymarin, silibinin…). Cụ thể:
– Cianidanol: Tăng cường nồng độ ATP ở gan, ổn định màng lysosom tế bào gan, trung hòa gốc tự do, tăng khả năng đáp ứng miễn dịch. Dùng trong viêm gan virus cấp tính và mạn tính, bệnh gan do nghiện rượu, nhiễm độc gan cấp.
– Flumeciol: Là chất cảm ứng enzym, bảo vệ nhu mô gan (nhờ có tính giải độc với một số hóa chất thuốc). Thuốc dùng trong viêm gan do nhiễm độc (như ngộ độc thuốc gây rối loạn chuyển hóa gan), phòng vàng da cho trẻ sơ sinh.
– Essential (dạng tiêm): Có tính năng điều hòa chức năng gan bị rối loạn… Dùng trong thoái hóa mỡ ở gan do các nguyên nhân khác nhau, viêm gan cấp hay mạn, xơ gan chớm phát, tổn thương chức năng gan do các bệnh khác.
– Methionin: Dùng trong viêm gan do nhiễm độc thuốc các chứng thiếu máu thứ phát, ban xuất huyết, suy dinh dưỡng do bệnh tật, do ăn thiếu chất đạm…
– Biphenyl dimethyl dicarboxylat: Có tác dụng bảo vệ gan, chống lại tổn thương gan do dùng rượu, thuốc; Làm giảm nhanh enzym gan ALT tăng bất thường, cải thiện đáng kể chức năng gan; Dùng hỗ trợ điều trị viêm gan do nhiễm virut, uống rượu, dùng thuốc, do gan nhiễm mỡ.
– Silibinin và silymarin: Hai hoạt chất trên có tính năng bảo vệ gan (ổn định màng tế bào, duy trì các chức năng nhu mô gan), hướng mỡ, kích thích quá trình tái tạo nhu mô gan. Dùng bảo vệ nhu mô gan khi dùng các thuốc có độc với gan.
Khi nào cần dùng thuốc giải độc gan?
Giải độc gan hiệu quả là phải sử dụng thuốc giải độc gan đúng cách, bảo vệ gan sớm một cách khoa học. Nghĩa là người bệnh nếu nghi ngờ bị nóng gan, suy giảm chức năng gan thì cần phải đi thăm khám và làm các xét nghiệm kiểm tra chức năng gan. Sau khi có kết quả và được chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh hiện tại thì người bệnh mới được sử dụng thuốc giải độc gan.
Khi bị các bệnh về gan, phải dùng thuốc đặc trị (viêm gan do virus thì dùng thuốc ức chế virus, viêm gan do rượu thì cai rượu và dùng thuốc điều trị…). Tất cả các thuốc trên chỉ dùng để hỗ trợ gan. Các thuốc bổ gan, giải độc gan nếu dùng đúng lúc sẽ hỗ trợ khi gan bị tổn thương hay bị rối loạn chức năng. Khi vào cơ thể, thuốc nào (hóa dược, chất chiết xuất hay dược liệu) cũng buộc gan phải làm việc (chuyển hóa thành chất có lợi, giải hóa thành chất không độc). Thời điểm thuận lợi nhất dùng các thuốc hỗ trợ này là sau khi tình trạng bệnh gan đã ổn định hay tương đối ổn định. Khi enzym gan ALT, AST tăng bất thường, chức năng gan (kể cả chức năng giải độc gan) suy giảm thì dùng các thuốc hỗ trợ này.
Đối với người không có bệnh lý ở gan nhưng chức năng gan yếu, có thể dùng các chế phẩm này để hỗ trợ, bồi dưỡng cho gan nhưng cần có sự tư vấn của thầy thuốc, không tự ý dùng thuốc bổ gan, làm hạ men gan sẽ nguy hại đến sức khỏe.
Một vấn đề phổ biến là nhiều người sử dụng thuốc bổ gan để ngăn ngừa những tổn thương do uống bia, uống rượu. Do tâm lý đã có thuốc “giải độc”, bảo vệ gan nên nhiều người chủ quan, càng thỏa sức uống bia rượu nhiều hơn. Dĩ nhiên các loại thuốc này cũng hỗ trợ cho gan trong vấn đề thanh nhiệt, giải độc nhưng đây chỉ là giải pháp tình thế, tạm thời. Nếu uống bia rượu liên tục, uống quá nhiều thì không thuốc nào có thể giúp gan khỏe được. Thậm chí nếu dùng không đúng, dùng bừa bãi hoặc dùng quá nhiều loại thuốc bổ gan cùng lúc thì vô tình lại bắt gan làm việc nhiều hơn trong khi gan không được khỏe. Như vậy dễ khiến gan bị tổn thương hơn, chức năng gan vì thế cũng suy giảm hơn.
Sai lầm nhiều người hay mắc phải là khi cơ thể có triệu chứng bất thường đều nghĩ là do “nóng gan” nên mua thuốc giải độc gan, làm mát gan về uống tràn lan. Thường gặp nhất là khi bệnh nhân nổi mụn nhọt, ngứa ngáy, sắc tố da thay đổi… Quan niệm sai lầm thường gặp là nhiều người nghĩ rằng các thuốc giải độc gan, bổ gan nguồn gốc thảo dược (thuốc Nam, thuốc Đông y,…) vì do chế biến từ cây cỏ thiên nhiên nên vô hại, uống vào “không bổ ngang cũng bổ dọc”. Về nguyên tắc, không có bệnh thì không dùng thuốc. Việc dùng thuốc giống như “con dao hai lưỡi”. Thuốc được dùng đúng chỉ định, chính xác thì mới đem lại lợi ích cho người bệnh và tránh được các rủi ro, bất lợi. Không thể sử dụng tràn lan theo kiểu truyền miệng, không rõ nguồn gốc dẫn đến tổn thương gan.
Các chuyên gia hàng đầu về gan mật khuyến cáo người bệnh nên bảo vệ gan, giải độc gan bằng các phương pháp khoa học, đã được chứng minh hiệu quả. Việc bảo vệ gan, giải độc gan đúng cách cần được thực hiện sớm, một cách khoa học. Sau hơn 10 năm nghiên cứu bài bản, các nhà khoa học đã chứng minh thành công hiệu quả dược liệu Ưng Bất Bạc trên tế bào gan HA22T. Dịch chiết Ưng Bất Bạc chứa Diosmin và Hesperidine là các flavonoid quý giúp hỗ trợ chống viêm gan, chống oxy hóa, ngăn chặn các độc tố làm tổn thương gan, đặc biệt là do rượu bia, virus, hóa chất (CCl4). Nghiên cứu tại Thái Lan và Ấn Độ cho thấy Hesperidine có tác dụng ngăn ngừa hình thành sợi collagene trong gan giúp ngăn ngừa xơ gan, giảm tích tụ mỡ trong tế bào gan, ngăn ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả.
Sản phẩm Heposal với 2 thành phần quý dịch chiết chuẩn hóa PYBBE từ Ưng Bất Bạc(với công nghệ được chuyển giao từ Bằng sáng chế Mỹ) và Phosphocomplex (dạng bào chế công nghệ cao của Silybin A, tăng cường hiệu quả gấp 100 lần Silymarine thông thường. Heposal là giải pháp tối ưu giúp phục hồi tổn thương do viêm, xơ gan, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm dành cho người viêm gan B, C, người thường xuyên sử dụng rượu bia, người có các dấu hiệu tổn thương gan sớm (men gan cao, vàng da, đau tức bụng phải, mề đay mẩn ngứa…), ngăn ngừa xơ gan, gan nhiễm mỡ hiệu quả.